Po naukę u najlepszych – podróż studyjna do Dolnej Austrii

   W dniach od 13 do 17 września grupa osób z Wielkopolski zaangażowana w realizację Programu Wielkopolska Odnowa Wsi uczestniczyła w wyjeździe studyjnym do Dolnej Austrii. Celem wyjazdu było zapoznanie się z osiągnięciami odnowy wsi, w państwie, w którym w tej formie rozpoczęła się społeczna i gospodarcza aktywizacja obszarów wiejskich.
   Uczestnikami wyjazdu byli mieszkańcy wielkopolskich wsi, małych miasteczek i gmin, które przystąpiły do Programu Wielkopolska Odnowa Wsi i mają za sobą pierwsze doświadczenia, w budowaniu programu, rozwijania aktywności mieszkańców, realizacji i finansowaniu pierwszych projektów. W wyjeździe uczestniczyli także radni Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, reprezentujący Komisję Strategii Rozwoju Regionalnego i Współpracy Międzynarodowej, a także pracownicy Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego, związani z Programem Wielkopolskiej Odnowy Wsi. 
   Program wyjazdu przygotowany został we współpracy z Centrum Doradztwa Rolniczego, Odział w Poznaniu, z którym po stronie austriackiej współpracowało biuro Europejskiego Stowarzyszenia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi ARGE z siedzibą w Wiedniu. Wyjazd studyjny został zapisany w Planie Działania na lata 2010 – 2011 Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich i został sfinansowany z Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 – 2013.  
   Program wyjazdu był bardzo bogaty. Uczestnicy zapoznali się z wieloma ciekawymi projektami zrealizowanymi w austriackich wioskach. Była biogazowania produkująca energię elektryczną, prowadzona przez rolników w formie spółdzielni i centrum wiatrowe. Z dużym zaciekawieniem uczestnicy zwiedzili wyremontowaną plebanię, w której nie mieszka już ksiądz, a jest w niej świetlica dla mieszkańców i lokale mieszkalne. Potem było centrum kreatywności i gospodarstwo agroturystyczne.
   Ogromne wrażenie na uczestnikach zrobiła wizyta w gminie Grafenworth, która rozpoczęła się od obejrzenia filmu informacyjnego w sali konferencyjnej gminy. Pan Burmistrz krótko opowiedział o koncepcji odnowy miejscowości, a potem pokazał dokonania mieszkańców. W miejscu nieistniejącego już młyna, który zatrudniał ponad 100 osób, w zaadaptowanych i wyremontowanych pomieszczeniach mieści się teraz ośrodek dla osób starszych, przedszkole i szkoła muzyczna. Instytucje te zatrudniają łącznie prawie tyle osób ile dawny młyn. Dodatkowo realizowana jest tu nowatorska koncepcja opieki nad osobami starszymi i wychowania dzieci.
   Kolejny burmistrz, zaprosił Wielkopolan do wspaniałego zamku, związanego z dziedzictwem kulturowym regionu i na spacer po parku krajobrazowym, ze wspaniałym amfiteatrem, w którym odbywają się koncerty nawet dla 2 tys. osób.
   ”Ścieżka dobrej konwersacji” wzbudzała zainteresowanie i jednocześnie wątpliwości, czy w Polsce taki projekt mógłby być zrealizowany. Wieczorem odbyło się spotkanie przy muzyce, tańcach i potrawach regionalnych w „Mlecznym Domu” w Engabrunn.
   Kolejnego dnia w salach Szkoły Uprawy winorośli w Krems odbyła się spotkanie z przedstawicielką Europejskiego Stowarzyszenia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi, ARGE. Przedstawiciele Wielkopolski interesowali się możliwością i zasadami przystępowania Województwa Wielkopolskiego do ARGE.
   Ostatni nocleg podczas podróży przypadł w małej gminie Grosschonau. Klimat w niej jest ostry, a warunki uprawy ziemi trudne. By zatrzymać mieszkańców w gminie liderzy odnowy wsi wpadli na pomysł pobudowania w wiosce domów pasywnych. To w nich w zamieszkała część grupy. W Austrii budownictwo pasywne jest już dosyć popularne. Dom pasywny zużywa znacznie mniejszą ilość energii, w porównaniu z domem budowanym w sposób tradycyjny. Zbudowany jest tak, by wykorzystywać naturalną energię, zatrzymywać energię, która jest wytworzona w domu i jak najmniej jej tracić. Wykorzystane są w nim także najnowsze osiągnięcia w dziedzinie energii odnawialnych: baterie słoneczne, pompy ciepła, rekuperatory (odzyskiwanie ciepła ze zużytej wody i ciepłego powietrza). Ściany tych domów są doskonale zaizolowane, okna wychodzą na południe, wyjście na zewnątrz ma dodatkową ochronę. 
Ogromna ilość informacji i wrażeń, którą otrzymali uczestnicy wymagała uporządkowania, zrobił to trener – pracownik ARGE, który towarzyszył wielkopolskiej grupie przez cały czas podróży.
   Na zakończenie swego podsumowania powiedział mądre zdanie, które potem powtarzali uczestnicy podróży – nie kopiować, a „kapować”. Zrozumienie idei odnowy wsi, zasad nią rządzących, włączanie mieszkańców w planowanie i realizację jest kluczem do jej powodzenia. 

Zdjęcie